Total Futbol’un mucidi: Rinus Michels

70’li yıllardaki Hollanda Milli Takımı, muhteşem futbolu ve makine gibi işleyen düzeni ile futbol tarihine damga vurduysa, bunu o makinenin kurucusu olan dahi mühendis Rinus Michels’e borçlu.

1928 yılında doğan Michels, oldukça başarılı bir futbolculuk kariyeri geçridi. Ajax forması ile 269 maçta 121 gol attı ve 5 kere Hollanda Milli Takımı formasını giydi. Ancak Michels, futbol tarihine damgasını öncelikle Avrupa’da Ajax ile, sonra global arenada 1974 Dünya Kupası’nda Hollanda Milli Takımı ile vurdu.  “General” lakabı ile de anılan Rinus Michels sert, disiplinli ve sürekli daha iyisini, mükemmeli arayan bir teknik direktördü. Ajax’da oyuncuların fizik ve teknik kapasitelerini geliştirmek için daha fazla antrenman yapmaları gerektiğini gören Michels, bütün oyuncular ile profesyonel sözleşmeler yapılmasını sağladı. Tekniği en ön plana koyan Michels, oyuncularn antrenman programlarında yaptığı değişiklikler ile, topla yapılan çalışmaları – önceden hiç görülmemiş bir şekilde – arttırdı. Takımın belli bir teknik kapasiteye ulaştığı anda, kafasında geliştirdiği taktikleri sahaya yansıtabileceğini düşünüyordu.

Michels’e göre futboldaki en önemli şey, alanın kontrolü ve kullanımıydı. Teorisi, top kendi takımında iken sahayı olabildiğince genişletmek ve top rakip takımdayken alanı olabildiğince daraltmaktı. Bu da, sahanın her yerinde yoğun pres yapmayı olmazsa olmaz kılıyordu. Michels’in taktiği, ağırlıklı olarak 4-3-3 dizilimi üzerine kuruluydu ve oyunculara durumun gerektirdiği şekilde pozisyonlarını ayarlama ve rakip takımın onlara verdiği alanları değerlendirme özgürlüğünü veriyordu. Michels’in en çok önem verdiği şey, oyuncuların sahada akıllı hareketlenmeler yapmaları ve birden fazla pozisyonda oynayabilecek kadar çok yönlü olmalarıydı.

Onun liderliğine hep hayran oldum. Bana oyuncu ve teknik direktör olarak daha fazla şey öğreten başka bir insan yok. Sıklıkla onu taklit etmeye çalıştım, ki bu birine verebileceğiniz en büyük iltifat – Johan Cryuff

Rinus Michels’in elinde planlarını sahaya yansıtmasını kolaylaştıran bir dahinin olması da, işini oldukça kolaylaştırdı. Johan Cruyff, muhteşem futbol zekası ve olağanüstü oyun okuma yeteneği ile Michels’in Total Futbol’unun saha içi yönetmenliğini Ajax, Barcelona ve Hollanda Milli Takımı formaları ile yıllarca en üst düzeyde yaptı.

Rinus Michels ve Total Futbol’un – Ajax’ın 3 yıl üst üste gelecek olan şampiyonluklarının ilki olan 1971 Şampiyonlar Ligi şampiyonluğu da dahil olmak üzere – zirve yaptığı nokta1974 Dünya Kupası oldu. Turnuvanın başında Hollanda’dan yüksek bir beklenti yoktu, ancak ağırlıklı olarak Ajax ve Feyenoord oyuncularından oluşan Portakallar, Michels önderliğinde müthiş bir sinerji yakaladı ve harika bir performans gösterdi. Her ne kadar finalde Batı Almanya’ya 2-1 kaybetmiş olsalar da, 1974 Hollanda Milli Takımı tarihin en iyi takımlarından biri olarak gösteriliyor.

Bir oyuncu grubunu nasıl motive edeceğini çok iyi biliyordu, özellikle espri anlayışı ile soyunma odasındaki gerginliği almayı çok iyi beceriyordu. Bazen çok sert olabiliyordu tabi, ama genel olarak daha sıcak yanını gösteriyordu – Marco van Basten

Michels, iki dönem çalıştırdığı Ajax’ın başında 4 Hollanda Ligi, 3 Hollanda Kupası ve 1 Şampiyonlar Ligi, Barcelona’nın başında 1 İspanya Ligi ve 1 İspanya Kupası ve kariyerinin sonlarına doğru çalıştırdığı Bayer Leverkusen ile 1 Almanya Kupası zaferi kazandı.

Rinus Michels, doğuştan gelen bir liderlik yeteneğine sahipti. Ona hepimiz çok saygı duyuyorduk. Fazla konuşan bir adam değildi ama zamanla bu konuda biraz daha açıldı. Bu günlerde bir antrenör sürekli her şeyi açıklamak zorunda, ama onun için bu gereksizdi. Ondan çok şey öğrendim – Ronald Koeman

1974 Dünya Kupası’nda finalde kaybeden Michels, Hollanda Milli Takımı ile uluslararası başarıyı 1988 Avrupa Şampiyonası’nda yakaladı. Marco van Basten, Ruud Gullit, Ronald Koemen ve Frank Rijkaard gibi oyunculardan oluşan yeni bir jenerasyon ile Total Futbol’u sahaya yansıtan Hollanda, finalde Sovyetler Birliği’ni 2-0 ile geçerek kupaya uzandı.